Bạn đang quan tâm đến 100 năm ngày sinh nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Thuận phải không? Nào hãy cùng PHE BINH VAN HOC theo dõi bài viết này ngay sau đây nhé!
Video đầy đủ 100 năm ngày sinh nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Thuận
Nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Thuận sinh ra vào ngày quốc khánh nước Pháp, một đất nước có nền văn hóa mà ông hết sức yêu mến. sinh ra và lớn lên tại Tp. Đà Nẵng và sống trong một ngôi nhà nằm ngay bãi biển nên sau này chọn Hà Thành làm nơi sinh sống, lập nghiệp, trong lòng ông vẫn mang trong mình niềm khát khao “đất quảng nam chưa ngâm”. . vì mưa “.
Nhà thơ Lưu Quang Thuận thời trẻ. (ảnh: do gia đình cung cấp)
Suốt những năm dài đất nước bị chia cắt, không có dịp về thăm quê hương, nhưng chúng tôi vẫn “thấy” rõ quê hương qua lịch sử của nó. sông Hàn, bãi mỹ khê, chợ cồn, viện chàm cổ thụ, hàng nước, cồn sơn… những địa danh này đã trở nên quen thuộc trong ký ức tuổi thơ của chúng tôi.
Bố tôi học tiểu học ở Đà Nẵng, ông lớn lên ở xa quê hương một chút để đi học. anh học giỏi từ nhỏ, từng đoạt giải văn của mấy tỉnh trung cấp. Cha tôi thường nói rằng một trong những bất hạnh lớn nhất của cuộc đời ông là sớm thiếu vắng tình thương của mẹ. bà nội tôi mất năm 1937. lúc đó bố tôi 16 tuổi, sau ông có thêm 3 người em, người em lưu lạc (tức Trạng nguyên sau này) ngày ấy mới 6 tuổi. .
Sau khi mẹ tôi mất, bố tôi sống tự lập ở Sài Gòn, vừa đi học, vừa đi làm và bắt đầu viết truyện, thơ cho báo. ông tôi muốn bố tôi phải học giỏi, sau này làm quan giám khảo và thầy ký. nhưng anh ấy thích đi du lịch thế giới, anh ấy đam mê viết kịch và làm thơ. Năm 1941, cha tôi viết tác phẩm đầu tiên của mình: hành trình đến cuộc chiến vĩ đại .
Đây là một vở kịch vui nhộn một màn. sơ sinh, vở kịch đã được hội trinh sát sinh viên Đà Nẵng dàn dựng và biểu diễn nhiều lần tại Đà Nẵng và hội an. năm 1945, vở tuồng này cũng được diễn tại hà đông. năm 1942, tập thơ Tóc thơm được xuất bản. Tuy thành công ban đầu rất nhỏ nhưng cũng giúp anh có thêm niềm tin để tiếp tục theo đuổi ước mơ nghệ thuật của mình.
nhớ chốn xưa, nhớ những câu thơ viet bac
Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của cha, vtv đã dàn dựng một bộ phim chân dung nghệ thuật về cuộc đời và sự nghiệp của ông. Sáng 12/7, gia đình chúng tôi may mắn được cùng đoàn làm phim hành hương về nguồn, về nơi cha mẹ tôi đã sống và làm việc trong suốt 9 năm kháng chiến. là thôn chu hưng, xã thiếu hiệp, huyện hà hòa, tỉnh phú thọ.
Nhà thơ luu quang thuan cùng vợ và con đầu luu quang vu tại hà hoa, phú thọ vào năm 1948. (ảnh do gia đình cung cấp)
Chúng ta đang đi trên con đường mà cha mẹ chúng ta đã từng đi cách đây 75 năm. Chỉ mất 2 tiếng đồng hồ trên chiếc xe ô tô điều hòa mát rượi, chúng tôi còn xót xa hơn khi bố mẹ phải trèo bậc, lội suối, đi bè, đi bộ hàng chục ngày mới đến được nơi.
Khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp bùng nổ, huyện hà hoa phú thọ có nhiều cơ quan đầu não, khu đệm 10, quân đội, trường học. nhiều người Hà Nội cũng di tản về đây, hình thành một cuộc sống đô thị kháng chiến với nhiều cửa hàng buôn bán sầm uất. Chính trong những điều kiện đó, phú thọ được coi là cái nôi của nghệ thuật dân tộc. xã Gia Điền (Hà Hòa) được chọn là nơi đầu tiên đặt trụ sở của Hội văn hóa nghệ thuật Việt Nam. Trên mảnh đất này, những nhà văn, nghệ sĩ nổi tiếng, trong đó có nhà thơ, nhà văn, nhạc sĩ, họa sĩ trong thời kỳ đầu “tìm đường” đã dừng chân trong chuyến hành trình dài ngày đến Việt Nam.
cùng với tập thể văn nghệ sĩ kháng chiến hoạt động tại chu hưng, gia đình nhà thơ Lưu Quang Thuân và bà. Vũ Thị Khanh cũng hành trình tương tự và ở lại Gia Điền trong thời kỳ kháng chiến. đó, thưa cô. Khánh sinh được ba người con là Lưu Quang Vũ (1948), Lưu Quang Hiệp (1951) và Lưu Quang Điền (1953).
Ngày 17 tháng 4 năm 1948, một cậu bé tên là Lưu Quang Vũ được sinh ra tại một vùng quê bình dị và ấm áp ở trung tâm thành phố. nơi đây, ông đã có một tập thơ nổi tiếng về chu hùng, vùng đất có vẻ đẹp rất đỗi nên thơ và lãng mạn, không thể phai mờ trong ký ức: “Người chu hưng trăng sao rơi đầy giếng” / nằm giữa bốn bề rừng già, / con đường bên suối đầy sung chín vàng / cọ xanh soi bóng nước sông “;” ngôi nhà ẩn mình sau vườn ngô và yucca / một con người nhỏ bé nhưng kiên cường kháng chiến suốt 10 năm “.
Trong cuộc kháng chiến khó khăn, gian khổ, cha tôi không có điều kiện sáng tác những vở kịch, những bài thơ như sở trường của mình. Anh dành tâm huyết cho việc sáng tác thơ. những bài thơ chứa đựng những sinh hoạt giản dị nhưng nồng nàn tình quân dân đất nước:
“chiến thắng quân đội để sử dụng vũ khí của kẻ thù
Dân làng không nghe các bài hát dân ca
Tôi đi chiến tranh xa nhà
năm mười hai tháng, tháng ba mươi ngày “
( ngày năm mới của quốc gia , 1950)
Nhà thơ Lưu Quang Thuận đã sống một cuộc đời đắm chìm trong vẻ đẹp của văn học nghệ thuật. (ảnh: do gia đình cung cấp)
luu quang thuan là một người sôi nổi và nghiêm túc. vẻ đẹp ẩn sau những lời nói giản dị của anh chính là vẻ đẹp lịch sử của những năm tháng hào hùng:
“ bài thơ nhỏ về đầu súng,
Những người lính, những người chị, những bà già lắng nghe
xin chép lại bài thơ trong đêm chiến thắng
thay cho món quà mà cuộc kháng chiến gửi về quê hương… ”
(quà tặng cho cuộc kháng chiến , Việt Nam 1948)
Đặc biệt quan trọng đối với cha tôi là những bài thơ ông viết cho các con của mình. Tình cha con trong những vần thơ này không chỉ là tình cảm gia đình mà còn gắn liền với thực tế kháng chiến:
“ mơ thấy một đứa trẻ ra đi,
trời đã tạnh mưa vào buổi chiều mùa đông,
các phát bắn trúng xương sườn,
đường quê lạnh ngắt.
em bé và em bé
em bé trong bụng mẹ;
mưa và nắng vội vã rời ngày,
Tôi di chuyển chậm.
Trái tim của người cha thật dịu dàng
trái tim tôi hoang mang…
con tôi rên rỉ theo mọi hướng
Đất nước đang bốc cháy.
ở đây gần sông lo
trung tâm phía bắc Việt Nam,
Có một con suối chảy dọc theo gò đất
xuyên qua khu rừng rộng lớn.
(…)
sương mù trắng chiều nay
cha mơ về con trai
mái tóc bồng bềnh trong nắng
nhìn lên những ngọn núi. “
( gửi đến bạn , 11/1947)
và đây là bài thơ cho con trai đầu lòng của tôi, luu quang vu, gửi gắm nỗi lòng của một người cha thường xuyên làm việc nhà:
“ nhớ chiều xuân đầy nắng
chào đất nước oe oe…
gió lạnh mùa thu đến rồi,
Nhà nông về làng gặt lúa.
vũ khí đã bắn trong sáu tháng qua,
Đây là một vườn bưởi chín mọng bên cạnh một rừng hoa.
em bé mới mọc răng được sáu tháng,
Những người lính diễu hành trước ngôi nhà.
Vào tháng 9, những cánh đồng lúa bị ngập lụt.
sông đà chiến đấu trong một trận chiến mùa đông mở,
vùng đồng bằng nổ súng vào kẻ thù,
Đông bắc lao hà lại xảy ra.
cảnh quay được ghi vào chiều nay
Người cha đã viết một bài thơ cho đến nay
Trẻ lớn thăm lại quả bưởi chín mọng
lắng nghe những vần điệu cũ và đạn bay.
Tôi không biết trái tim mình sáng hôm đó
Bạn hạnh phúc hay đáng ghét giống như cha mình?
bây giờ hãy đi theo khẩu đại bác để nhanh lên,
Lắng nghe tiếng cười của con bạn ở phía xa. “
( đứa bé mới sáu tháng tuổi , từ năm 1948)
Chiều sâu của câu thơ ẩn chứa trong những câu thoại, cảnh vật tưởng chừng như giản dị nhưng lại chứa đựng những rung động đau thương của một tâm hồn chân chất, nhân hậu đối với gia đình, đất nước. độc giả không khỏi ngạc nhiên khi biết những bài thơ mộc mạc ấy là tác giả của những tập thơ trang trọng, đài các, cổ điển trong phong trào thơ lãng mạn trước năm 1945 như: Tóc thơm (1942), đáng yêu (1942), hóa đơn trao đổi quần áo (1943), hoàng gia, nữ hoàng nhân dân (1944)…
tiếp tục ngọn lửa văn học
Cha tôi đam mê văn học và nghệ thuật. Anh đã truyền niềm đam mê vô bờ bến đó cho các con của mình. Thầy mong muốn chúng ta dù làm những ngành nghề khác nhau nhưng dù làm nghề gì cũng phải giữ được tâm hồn nghệ sĩ, biết yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp. các anh chị em của tôi, ngay từ khi còn nhỏ, đã từng đi cùng anh khi học.
Gia đình nhà thơ luu quang đi nghỉ Tết năm 1976. (ảnh: gia đình cung cấp)
Tại các buổi tập hoặc diễn tập có rất ít người, thường chỉ có một hoặc hai hàng ghế phía trước được lấp đầy. chúng tôi ngồi cạnh anh ấy, mải mê theo dõi công việc của mọi người đang diễn ra trên sàn tập. nhà mình gần rạp chiếu phim đại nam. Mỗi tối, cùng bố đến đó xem buổi tập đã trở thành thói quen và niềm vui đối với anh chị em tôi.
Sau khi đi hát về, bố tôi thường giảng giải, phân tích những cái hay, cái đẹp trong vở diễn và nhận xét về diễn xuất của diễn viên. Từ khi chúng tôi còn nhỏ, cha tôi đã dạy chúng tôi phân biệt giữa các làn điệu chèo. cha tôi đã sử dụng cuốn sổ tay của mình tờ cám làm ví dụ.
Vào một ngày thuận tiện, anh ấy đã mời một nữ diễn viên đến rạp để khai sáng cho chúng tôi. Đã nhiều năm trôi qua nhưng chúng tôi vẫn không thể nào quên được cảm giác bồi hồi khi nghe bài hát hàm thiền sư (bên cây đào) hát ru cho hoàng tử, bài hát ru mùa xuân / i> rưng rưng xúc động khi hoàng tử trở về làng mai, con gà gấp gáp như tiếng reo mừng đắc thắng của một cung nữ khi đẩy tấm trải xuống ao, chiếc thảm i. > bài ca i> rơi nước mắt khi bị người cô hành hạ, hay như bài hát giao duyên đẹp đẽ của anh chị em trong hội làng. bố tôi vẫn tiếc là người viết chèo nhưng hát không hay, múa không uyển chuyển. anh ấy vô cùng ngưỡng mộ sự nhảm nhí của tác giả ở điểm này.
Bố tôi kể khi diễn kịch, ông cao mo thường múa hát làm người mẫu, làm nhân viên bán hàng tại chỗ cho các diễn viên rất giỏi. Mới nghe qua tôi đã không tin. Tôi không tưởng tượng một người như một gã to xác, tay cứng đờ, mỗi khi đến nhà tôi chơi, tôi thường mặc quân phục bạc màu, hút thuốc lào, tôi có thể là một ca sĩ hay một vũ công giỏi. .
nhưng một ngày nọ, cha tôi yêu cầu ông “chỉ” cho chúng tôi. trong tích tắc, anh đã trở thành một con người hoàn toàn khác. tay cầm quạt giấy, mắt liếc ngang, hai bàn chân đan vào nhau lướt trên nền đá hoa. anh đã hát và diễn gần như trọn vẹn một trích đoạn trong một vở chèo cổ. những đứa trẻ trong khu nhà đổ xô đến cửa sổ để nhìn chằm chằm một cách say mê. Bố tôi sợ bố mệt và phải can thiệp thì ông mới dừng lại.
Cha tôi luôn là một người bạn tuyệt vời đối với các con tôi. Trong những câu chuyện hàng ngày, trong mỗi bữa ăn, ông đã nhiều lần dạy chúng tôi không bao giờ làm điều ác, phải biết tương trợ và chia sẻ với nỗi đau của người khác. Cha tôi đã dạy các con của mình phải chăm sóc mọi thứ cùng ông, từ lũ lụt và hạn hán trên một cánh đồng đến gia đình của một người bạn nghèo bị bệnh. khi đi công tác xa, ông thường viết thư cho các con kể chi tiết về công việc, thiên nhiên, cảnh vật, con người nơi đây.
Ngoài đời, bố tôi có hai niềm đam mê lớn là bóng đá và thiên nhiên. anh ấy yêu thiên nhiên theo cách riêng của mình. Cha tôi có một số cây phong lan và chậu cây trên một sân hẹp trước nhà. những lúc rảnh rỗi, bố tôi đã trốn rất lâu trước những chậu cây, buộc phải chặt bỏ. anh để ý từng chiếc lá non, từng chồi mới. Một lần khi tôi đi dạo, tôi nhìn thấy một chiếc lá lạ rất đẹp. Tôi sẽ mang nó về nhà mà bố tôi rất thích. nó được kết nối với cốc nước trên bàn làm việc. Một hôm anh ấy nói với tôi: “Nhìn đi, hơn mười ngày rồi mà nó vẫn sống, nó hút nước và còn bén rễ nữa”.
Nhà thơ Lưu Quang Thuận và con gái Lưu Khánh Thơ, khoảng năm 1960 – 1961. (Ảnh do gia đình cung cấp)
Tôi sinh ra và sống chủ yếu ở thành phố nhưng bố tôi rất thích đi nông thôn. Anh ấy có một người bạn tên có thể là giám đốc hợp tác xã nông nghiệp ở duyen (hà nam), có những mùa hè anh ấy đưa chúng tôi đến đó sống lâu dài. chủ nhà cho bố con tôi một phòng rộng, có bàn để bố ngồi viết, mắc võng, có chõng tre để chúng tôi ngủ. lúc đó bố tôi rất thú vị.
cha tôi thích bóng đá một cách kỳ lạ. bố tôi hiếm khi vắng mặt trên sân vận động hang ngày mỗi khi có trận đấu. Một lần anh ấy bị ốm và không thể đi xem phim, vì vậy anh ấy phải ở nhà và nghe tin tức trên đài. Tôi đã không gặp bố tôi trong một thời gian. mẹ tôi đi tìm anh ấy và thấy anh ấy đang đứng ở góc phố nghe loa với những người hâm mộ đi qua. anh ấy nói nghe thấy đó là “không khí”.
Một lần đi ngang qua bãi sông Hồng, thấy hai đội học sinh đá bóng, anh dừng lại xem và cổ vũ rất nhiệt tình. Trong chuyến đi thực tế ở nông trường, bố tôi lúc đó đã 36 tuổi nhưng vẫn hăng say tập luyện và thi đấu. tổ chức sân tập trung đoàn, thi đấu trên sân đồi a1 tranh giải vô địch toàn quân cấp trung đoàn. Ngày anh trở lại Hà Nội, mọi người trong đơn vị đều tiếc nuối.
Cả gia đình tôi bị cuốn vào niềm đam mê của cha tôi. Tôi thấy lạ, bố tôi là người điềm đạm, giản dị, khiêm tốn. anh ấy rất yêu thương và tôn trọng các con của mình, anh ấy không bao giờ áp đặt bất cứ điều gì. tuy nhiên, có một sức hút lớn trong đó. chúng tôi lớn lên và bị ảnh hưởng rất nhiều bởi anh ấy. Người cha đã dạy chúng tôi yêu đất nước, yêu nghệ thuật bằng những điều rất cụ thể và gần gũi.
cả đời bố tôi sống với những niềm vui giản dị, khiêm tốn, chan hòa, nhân hậu đối với mọi người. Khi còn sống, ông cha ta thường nói: “Làm sao ngày thứ hai chết vẫn ra sân xem bóng đá, để khỏi phải phiền vợ con, bạn bè”.
Cha tôi đã qua đời một cách thanh thản, đúng như mong muốn của ông. Khi ông mất, trong túi bố tôi chỉ có vài xu và một vé xem bóng đá. bố tôi mất vào đêm thứ bảy, ông ấy không đến kịp để xem trận bóng cuối cùng vào chiều chủ nhật. Cũng như anh ấy không có thời gian để hoàn thành công việc còn dang dở, anh ấy cũng không có thời gian để nhìn thấy sự trưởng thành và trưởng thành của chúng tôi: những đứa trẻ mà anh ấy yêu thương bằng cả trái tim mình.
Gia đình nhà thơ Lưu Quang Thuận và đoàn làm phim VTV tại thôn Chu Hùng, xã Âm Hạ, huyện Hạ Hòa, Phú Thọ vào ngày 12/7/2021. (ảnh: do gia đình cung cấp)
Cha tôi đã qua đời cách đây 40 năm. nhưng những kỷ niệm của ông vẫn luôn sống động và đầy ắp trong trí nhớ của chúng tôi. thật khó để nói tất cả mọi thứ. Trong ký ức của chúng tôi, cha luôn là một người tốt bụng và đầy tình thương yêu. cuộc đời anh có những con số, những sự kiện tình cờ khá lạ lùng.
sinh ngày 14 tháng 7 năm 1921. Con trai đầu lòng của ông, luu quang vu, sinh ngày 17 tháng 4 năm 1948. Ông mất ngày 21 tháng 2 năm 1981, sinh nhật lần thứ 15 của đứa con trai thứ năm, người được đặt theo tên người bạn thân nhất của ông. , luu quang dinh. cha tôi đột ngột qua đời vì bệnh tim ngay tại nhà hát opera Hà Nội khi đang xem vở kịch erostrat – kẻ đốt đền cùng mẹ tôi.
Bà kể lại, khi vở kịch vừa mở màn, nhạc đang bật thì bố tôi đột ngột ngã quỵ và bỏ đi biệt tích. những người bạn sân khấu của cha tôi đã rất ngạc nhiên và kinh ngạc về điều đó. tác giả bày tỏ lòng kính trọng đối với cha tôi bằng một câu đối:
– cuộc sống kết thúc khi bức màn mở ra
ở đây để cười nhưng cũng để khóc
– tinh thần trỗi dậy giữa đám đông đang sục sôi
sống ở đó, chết ở đó.
nhà thơ đã viết: tình yêu sân khấu cho một đời người đàn ông nóng bỏng / sống như một tác giả – sống như thơ / và chết như một khán giả – chết như một giấc mơ .
***
Cha tôi không phải là một người quá nổi tiếng. cuộc sống của anh ấy không có gì đặc biệt. điều lớn lao nhất mà ông để lại cho chúng ta là nhân cách của một nghệ sĩ sống lao động, trong sạch. Tình yêu và niềm tự hào của cha chúng ta đã theo chúng ta suốt cuộc đời.
ngày cha tôi mất, luu quang vu đã viết một bài thơ chiều hôm ấy. Khi anh ấy mất, tôi đã xem qua các bản thảo của anh ấy và tôi tìm thấy bài thơ này. Anh ấy đã nói cho chúng tôi những suy nghĩ và cảm xúc của mình dành cho cha mình:
Bạn không còn nghe thấy tiếng con trai gọi bố nữa
người cha đang nằm đó bỗng nghiêm túc lạ thường
Tôi chưa bao giờ nghiêm túc như vậy
người cha không trả lời một từ nào
người đã đi quá xa …
chỉ là nụ cười quen thuộc trên môi anh ấy
Trời vẫn còn xuân trên phố đông đúc
tiếng người, tiếng xe, tiếng ồn ào của cuộc sống
đi bộ một mình trong im lặng
bây giờ bố ở đâu?
có thể
khi cánh cửa cuối cùng đóng lại
không có gì nhưng không có gì?
Người cha thường yêu những dòng sông không ngừng chảy
sông ma, sông đỏ, sông cau, sông ngày
mỗi con sông là một vùng đất yêu thương
Tôi nhớ sông thao, rừng cọ bạt ngàn
thị trấn nhỏ của tuổi thơ
núi mưa vào buổi chiều
đưa cha trở lại mặt trận
gọi điện từ luồng
con ngựa trắng dính đầy bùn đất
vai áo cha ướt đẫm mưa chiều
mũ, ô, bao gạo
Đã lâu rồi chúng ta không ăn ngô và sắn
Chiều hôm đó khói từ nồi cơm cháy sáng
cha kể câu chuyện về trận chiến của đoàn anh hùng
Chuyện về vùng bưởi chín bên bờ sông
Nụ cười của cha ấm áp như lửa
con ngựa trắng cọ mình vào tường
gió trong luống hoa và mưa bay
cha của chúng tôi cho đến cuối đời
hãy tiếp tục mỉm cười vào buổi chiều hôm đó
ngay cả trong những thời điểm khó khăn ngay cả khi mọi người đối xử tệ với bạn
vẫn mặc áo sơ mi xanh
ngày anh trai tôi đi chiến trường, anh ấy đã gửi nó cho cha anh ấy
Gia đình tôi rất nghèo trong những năm đó
trẻ lớn hơn đi xa
bạn vẫn còn trẻ
Tôi đã đọc thư của mẹ bạn:
cha làm việc cả đêm
chỉ một tách trà xanh với một ít khoai lang
thị trấn sơ tán ngọn đèn dầu thức dậy …
cha không thích thói quen khóc của người yếu đuối
Tôi sợ bố tôi không vui, tôi không dám khóc nhiều nữa
nhưng bây giờ hãy để tôi ngồi cạnh bạn
bát trà xanh mà tôi phục vụ đã được đặt trên bàn
Tôi thắp hương này
đằng sau làn khói xanh lơ mơ
Tôi như thấy bóng ngựa trắng thấp thoáng trong buổi chiều xưa
bay trên đồi cỏ xanh
dòng sông mặt trời chảy về phía xa
cha vẫn ở đó như dòng sông hiền hòa
vẫn xung quanh tôi như ánh sáng trong nhà
trong mỗi chúng ta, trong mỗi ngày mà tôi sống
trong kết quả của sự sống vĩnh cửu …
Tôi nghĩ rằng cha tôi đang gọi điện bên ngoài
Tôi muốn trở lại vào buổi chiều hôm đó
đồi cây cọ hun hút
cha mở cửa: quần áo ướt, quần áo ướt
nụ cười hạnh phúc như ngọn lửa đỏ.
( chiều hôm đó , 1981)
Như vậy trên đây chúng tôi đã giới thiệu đến bạn đọc 100 năm ngày sinh nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Thuận. Hy vọng bài viết này giúp ích cho bạn trong cuộc sống cũng như trong học tập thường ngày. Chúng tôi xin tạm dừng bài viết này tại đây.
Website: https://phebinhvanhoc.com.vn/
Thông báo: Phê Bình Văn Học ngoài phục vụ bạn đọc ở Việt Nam chúng tôi còn có kênh tiếng anh PhebinhvanhocEN cho bạn đọc trên toàn thế giới, mời thính giả đón xem.
Chúng tôi Xin cám ơn!
