Nhiều người nhìn chằm chằm vào màn hình máy tính cả ngày – nếu bạn đang đọc bài viết này, thì có thể bạn cũng ở trong tình trạng đó, nhưng rất ít người dành thời gian để hiệu chỉnh màn hình máy tính. Hiệu chuẩn thích hợp sẽ giúp cho màu sắc chân thực hơn và màn hình sẽ tạo ra kết quả tốt nhất khi xem, chỉnh sửa video, ảnh. Hơn nữa, nó cũng giúp cho đôi mắt đỡ mỏi mệt hơn.
- Những thông số màn hình nào hoàn toàn vô nghĩa?
Những hướng dẫn hiệu chỉnh màn hình dưới đây sẽ giúp màu sắc luôn được hiển thị chính xác. Dù không thể đảm bảo rằng nó sẽ mang lại kết quả tốt nhất, nhưng cũng sẽ giúp bạn biết được đâu là những cài đặt mà nhà sản xuất màn hình của bạn khuyên dùng.
Vài lưu ý trước khi hiệu chỉnh màn hình máy tính
- Bật màn hình ít nhất nửa giờ trước khi hiệu chỉnh để nó được làm nóng đến nhiệt độ và điều kiện hoạt động bình thường.
- Thiết lập độ phân giải của màn hình về độ phân giải gốc, mặc định.
- Đảm bảo bạn đang hiệu chỉnh màn hình trong phòng có ánh sáng xung quanh vừa phải. Phòng không cần tối đen, nhưng cũng đừng quá sáng hay quá nhiều màu.
- Làm quen với các điều khiển hiển thị trên màn hình. Chúng có thể được đặt trên chính màn hình, trên bàn phím hoặc trong Control Panel của hệ điều hành.
Nhiệt độ màu
Phần lớn các màn hình LCD khi xuất xưởng đều có mức nhiệt độ màu mặc định là 9300K, với mức nhiệt độ này thì màu sắc hiển thị sẽ bị xanh. Để điều chỉnh lại cho màu trở nên “ấm” hơn, bạn cần đưa nhiệt độ này về mức 6500K (tương đương với mức ánh sáng tự nhiên ở ngoài trời). Bạn có thể tìm thấy tùy chọn nhiệt độ màu thông qua các nút bấm của màn hình, thường nằm trong mục colorimage settings. Tùy theo từng loại màn hình riêng biệt mà mức 6500K có thể được nhà sản xuất đặt là 6500K, D65 hoặc sRGB.
Độ sáng và tương phản
Đây là một yếu tố quan trọng đối với chất lượng hình ảnh bởi nếu màn hình quá tối, tất cả các màu tối hơn một ngưỡng nào đó sẽ được hiển thị bằng màu đen, và nếu màn hình quá sáng thì các màu sáng hơn ngưỡng đó sẽ xuất hiện màu trắng. Điều này có nghĩa là bạn sẽ không thể nhìn thấy các chi tiết nằm trong vùng tối của một bức ảnh như bóng của vật thể và tương tự đối với vùng sáng.
Vậy làm thế nào để điều chỉnh cho đúng? Bạn có thể dựa vào một biểu đồ bao gồm 21 sắc thái màu sắc bắt đầu từ màu đen hoàn toàn và sáng dần tới màu trắng như hình sau.
Để đảm bảo chính xác công việc nên được thực viện trong môi trường ánh sáng dịu, không có ánh sáng trực tiếp vào màn hình hoặc hoặc ở vị trí quá tối. Trước khi tiến hành hãy đảm bảo rằng màn hình đang được thiết lập ở độ phân giải mặc định, bạn có thể thông qua driver của card đồ họa để đưa màn hình về độ phân giải này. Đối với Nvidia Control Panel, trong mục Display -> Change resolution bạn tìm đến độ phân giải có chữ “native” ở bên cạnh là độ phân giải mặc định.
Đối với Catalyst Control Center dành cho card đồ họa của ATI thì sẽ không có dấu hiệu nào để nhận biết đâu là độ phân giải chuẩn của màn hình nên bạn đành phải tìm trong sách hướng dẫn đi kèm màn hình (đôi khi nó được ghi ngay trên màn hình khi bạn chọn sai).
Một cách khác để biết độ phân giải mặc định của màn hình nếu như bạn dùng Windows 7, đó là click chuột phải vào màn hình desktop rồi chọn Screen Resolution. Và bạn chọn đến độ phân giải nào có chữ Recommended ở bên cạnh là được.
Điều chỉnh độ sáng màn hình và độ tương phản sao cho 21 sắc thái của biểu đồ trên có thể được phân biệt một cách rõ ràng. Trước tiên hãy bắt đầu bằng việc thiết lập độ tương phản (contrast) 100% đối với màn hình CRT hoặc 40% cho màn hình LCD, sau đó tiến hành điều chỉnh độ sáng đến mức tối thiểu đạt yêu cầu của biểu đồ. Việc điều chỉnh có thực hiện được dễ dàng hay không còn phụ thuộc vào chất lượng của màn hình.
Hiệu chỉnh Gamma
Chỉ số Gamma ảnh hưởng đến các màu ở quãng giữa (middle tone), ví dụ như đối với màu xám nếu gamma quá thấp thì màu hiển thị sẽ trở nên gần với màu trắng và ngược lại quá cao sẽ khó phân biệt với màu đen. Để điều chỉnh chỉ số gamma cho phù hợp ta dựa vào một bức hình bao gồm một hình vuông màu đen làm nền và một hình tròn ở giữa.
Mục tiêu của việc điều chỉnh Gamma là làm sao cho nửa bên trái của hình tròn gần như biến mất (trùng màu đen với nền) trong khi nửa bên phải vẫn có thể nhìn thấy được.
Ngoài việc điều chỉnh gamma chung cho cả 3 màu (đỏ, lục, lam), bạn có thể chỉnh gamma cho từng màu riêng biệt thông qua màn hình hoặc chức năng của driver. Thay cho biểu đồ đen trắng là một biểu đồ gồm 3 màu riêng biệt.
Quá trình này được thực hiện bằng việc điều chỉnh dải màu nằm ở giữa sao cho màu này trong khung hình chữ nhật gần với 2 dải màu còn lại nhất. Nghe có vẻ đơn giản nhưng thực hiện lại không dễ chút nào vì việc tập trung nhìn lâu vào màn hình sẽ gây mỏi mắt dẫn đến quan sát không chính xác, đặc biệt là màu xanh lam khá tối nên rất dễ chỉnh sai nên tốt nhất bạn chỉ nên chỉnh gamma cho một màu nếu như màu đó trên màn hình bị thừa quá nhiều.
Hiệu chỉnh màn hình với công cụ tích hợp sẵn trong Windows
Bước 1: Mở công cụ hiệu chỉnh màn hình
Trên Windows 10, công cụ hiệu chỉnh này được đặt trong Settings, bạn có thể nhập “Calibrate display color” vào thanh tìm kiếm hoặc làm theo các bước sau để mở cộng cụ:
- Bạn mở Settings > chọn System > Display > cuộn xuống dưới để tìm Advanced Display Settings.
- Cuộn chuột xuống, bên dưới Color Settings bạn sẽ nhìn thấy Color calibration.
- Trên phiên bản Windows 10 khác nhau tùy chọn này cso thể nằm ở những vị trí khác nhau, nếu không tìm thấy Advanced Display Settings, bạn tìm thử Display to a wireless display > chọn tab Color Managerment và nhấp vào nút Color Management… > chọn tab Advanced trong cửa sổ mở ra > chọn Calibrate display.
Trên các bản Windows 7/8/8.1 và cũ hơn bạn có thể tìm thấy công cụ Color Calibration trong phần Display của Control Panel (được liệt kê trong Apperance and Personalization).
Bước 2: Làm theo hướng dẫn trên màn hình để chọn cài đặt Gamma, độ sáng, độ tương phản và cân bằng màu.
Ở màn hình đầu tiên bạn nhấp vào dòng chữ “How do I calibrate my display?“, Windows sẽ hiển thị ra các hướng dẫn để bạn hiệu chỉnh màn hình của mình. Mỗi hướng dẫn sẽ đi kèm với hình ảnh mẫu, cho bạn biết đâu là mức Gamma tốt/chưa tốt, độ sáng tốt/tối/quá sáng, độ tương phản tốt/chưa tốt,… bạn chỉ cần điều chỉnh thanh trượt trên màn hình để đạt đến mức cài đặt mong muốn, rồi nhấn Next để đi đến cài đặt tiếp theo.
Trình hướng dẫn hiệu chỉnh màu màn hình trên Windows 10
Bước 3: Hoàn tất hiệu chỉnh màn hình.
Khi trình hướng dẫn hiệu chỉnh màu hoàn tất, bạn có thể lựa chọn giữ hiệu chỉnh hiện tại hoặc quay lại hiệu chỉnh trước đó nếu chưa hài lòng.
Những hiệu chỉnh mới sẽ được lưu trong file .ics, hoặc file hiệu chỉnh màu và sẽ hiển thị dưới dạng International Color Consortium (ICC) Profile mới trong cài đặt Color Management. Cách dễ nhất để mở profile này là nhập “color management” vào hộp tìm kiếm và chọn kết quả đầu tiên. Khi cửa sổ mở ra, bạn chọn màn hình từ danh sách Device và xem các ICC Profile hiện có.
Hiệu chỉnh màn hình với công cụ tích hợp sẵn trong macOS
Trên máy tính Mac, Display Calibrator Assistant nằm trong System Preferences, dưới tab Displays. Nếu bạn khó khăn trong việc tìm ra công cụ này, hãy nhập calibrate trong Spotlight để tìm. Kết quả sẽ trả về tùy chọn để mở công cụ trong bảng điều khiển System Preferences.
Mở công cụ lên, bạn sẽ thấy hướng dẫn hiệu chỉnh từng bước một, làm theo hướng dẫn này để chọn độ sáng, độ tương phản, gamma, rồi nhấn Next cho đến khi hoàn tất các hiệu chỉnh.
Hiệu chỉnh màn hình với công cụ online
Có một số công cụ hiệu chỉnh màn hình online giúp bạn điều chỉnh cài đặt màn hình. Chúng có thể cung cấp hiệu chuẩn chính xác, tùy biến hơn so với những công cụ được tích hợp sẵn. Dưới đây là 3 cái tên nổi bật nhất:
- Photo Friday: Công cụ này giúp bạn hiệu chỉnh độ sáng và độ tương phản của màn hình. Chỉ cần điều chỉnh cài đặt màn hình cho đến khi quá trình chuyển đổi từ tông màu đen sang trắng có thể phân biệt rõ trên màn hình.
- Online Monitor Test: Đây là một trong những công cụ hiệu chỉnh màn hình được đánh giá rất cao. Nó cung cấp hàng loạt bài kiểm tra tương tác giúp bạn điều chỉnh màu sắc màn hình và xem màn hình đã hiển thị mượt hay chưa. Nó còn có công cụ để tìm pixel hỏng và đèn backlight bị chết.
- The Lagom LCD Monitor Test Pages: Công cụ cho phép điều chỉnh nhiều thứ khác nhau như độ tương phản, thời gian phản hồi, tải hình ảnh về máy dưới dạng file Zip 120kb để có thể kiểm tra bất kỳ màn hình nào bạn đang định mua.
Hiệu chỉnh màn hình bằng phần cứng đo màu
Ngoài các công cụ được tích hợp sẵn trong hệ điều hành hay công cụ điều chỉnh màn hình online, bạn còn có thể sử dụng thiết bị hiệu chỉnh màn hình của bên thứ ba. Nếu đang tìm kiếm một thiết bị như vậy bạn có thể xem xét Spyder5Express ($130), Spyder5Pro ($170), hoặc Spyder5Elite ($280). 3 thiết bịa này đều có cảm biển 7 màu, full-spectrum giúp mô tả chính xác một loạt các gam màu rộng và màn hình thông thường, các thiết bị đắt tiền hơn sẽ có thêm nhiều tính năng và bộ hiệu chỉnh chuyên sâu hơn.
Hiệu chỉnh màu sắc màn hình với thiết bị Spyder5
Sau khi mua thiết bị, bạn chỉ cần gắn nó vào màn hình, kết nối thiết bị với cổng USB và chạy phần mềm hiệu chỉnh có sẵn trên thiết bị để xuất hiện các hướng dẫn hiệu chỉnh.
Xem thêm:
- Thông số Refresh Rate trên màn hình máy tính, TV nghĩa là gì?
- Thông số Response Time trên màn hình máy tính, TV nghĩa là gì?
- 14 bí quyết của thợ mua laptop cũ
- Hướng dẫn kiểm tra nhiệt độ CPU, VGA, ổ cứng máy tính, laptop