“İş kazalarının %2’si kaçınılmaz veya öngörülemeyen kazalardır.”
Yıllar içinde verdiğim eğitim kurslarında bu ifadeyi kaç kez söylediğimi hatırlamıyorum, belki binlerce kez. Peki gerçekten kaçınılmaz bir kaza diye bir şey var mı? İş güvenliği uzmanları olarak bu kavramı kabul edip daha ileriye götürmeli miyiz?
Okuma: Iş kazalarının meydana gelmesinde 88 oranında kimin hatası vardır
Başka bir eğitimde iş kazalarının %2’sinin kaçınılmaz olduğunu anlatırken bu cümlenin bana pek inandırıcı gelmediğini gördüm. Artık bu cümlenin bize öğrettiği sebepleri anlattım.
Bugün hemen hemen tüm iş güvenliği eğitim kurslarında, resmi kurum yayınlarında, müfettişlerin ve yıllarca iş güvenliği alanında çalışmış gazilerin yazı ve yorumlarında görüyoruz ve sorguluyoruz. Muhtemelen o zaman da bunu hiç sorgulamadılar.
Ayrıca bakınız: Reklam Satış Temsilcisi Nedir? Ne İş Yapar? | IIENSTITU
Amerikalı bilim adamı Herbert William Heinrich, bazı endüstriyel kazaların kaçınılmaz olduğu fikrini ortaya atan ilk kişiydi. 1931 tarihli Endüstriyel Kaza Önleme, Bilimsel Bir Yaklaşım adlı kitabında, daha sonra ezberlenen %88-10-2 teorisinin yanı sıra domino teorisini ve güvenlik üçgeni olarak bildiğimiz teoriyi tanıttı.
Heinrich’in teorisi ne kadar doğru?
Heinrich’in kazaların %2’sinin kaçınılmaz olduğu sonucuna vardığı çalışmanın detayları, bununla ilgili net bilgileri hesaba katmamamız gereken kaç olay var? bunlardan çıkarılan sonuçlar ve ayrıca bu olayların sınıflandırıldığı koşullar. Bu konu Fred A. Manuele’nin 2002 tarihli Heinrich Revisited: Truisms or Myths and On the Practice of Safety 2003 adlı kitabında da ele alınmıştır.
Bu çalışmanın, kitabın ilk versiyonunun 1931’den önce yapıldığı düşünüldüğünde yazıldığında dönemin, teknolojik imkanlarının ve iş hayatına bakış açısının da bu sonucu yorumlamamıza yardımcı olacağını görebiliriz.
Çeşitli kaynaklar bu çalışmanın yaklaşık 75.000 olay incelenerek yapıldığını yazıyor. Bu sayı doğru olsa bile bize ancak geçmişe dair bir fikir verebilir. 75.000 olayın sonuçlarına bakarsak, 2016 yılında dünya genelinde meydana gelen 10 milyon iş kazasının %2’sini önleyemeyeceğimizi veya %88’inin çalışan hatasından kaynaklandığını söyleyemeyiz.
1930’lar ve 2000’ler
Artık 1930’larda insanlığın sahip olduğundan çok daha fazla teknolojik kaynağa ve bilgiye sahibiz. Ayrıca kimya ve sanayideki gelişmeler, o dönemde kaçınılmaz olarak görülen birçok tehlikeyi kolaylıkla ortadan kaldırabilmektedir. Unutulmamalıdır ki 1930’da ölümcül sayılan birçok hastalık artık dünyadan silinmiştir ve artık insanlık için “kaçınılmaz” olmaktan çıkmıştır.
Ayrıca bakınız: Bireysel Müşteri Temsilcisi Nedir? Ne İş Yapar? | IIENSTITU
Ayrıca Olayların incelendiği yöntem ve bakış açısı da oldukça önemlidir. iyi önemli. Heinrich, hangi kazaların kaçınılmaz olduğunu söyledi? Bu kazaları kim araştırdı? Kazalar araştırılırken dönemin sosyal devlet yapısının etkisi oldu mu? Hiçbirini bilmesek de önlenemeyen %2’sinin varlığı bilimsel olarak kanıtlanmaktan uzaktır.
Şu anda çalıştığım şirketin veri tabanında kayıtlı ve incelenen 3.000’e yakın olay var. ayrı ayrı, hiçbirine “kaçınılmaz” tanımını yapamam. Ciddi finansal yatırımlar, temel eğitim, yasal düzenlemeler veya toplumsal düzendeki değişikliklerle bile tüm kazaların önlenebilir olduğunu söyleyebilirim. Ancak Heinrich’in teorisine göre bu kazaların bir kısmına çözüm bulmak imkansız olmalıydı.
İş kazaları konusunda çalışmalar yapan en büyük kuruluşlardan biri olan Ulusal Güvenlik Konseyi’ne göre, % 18 iş kazalarının %19’u çalışanla ilgili, %63’ü ise mekanik ve çalışanların birleşik etkisi olan mekanik faktörlerden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, bu alanda çalışan ABD kamu kuruluşlarından Pennsylvania Eyaleti Çalışma ve Sanayi Bakanlığı, iş kazalarının %3’ünün mekanik etkenlerden, %2’sinin işçi kaynaklı etkenlerden ve %95’inin iş kazalarından kaynaklandığını belirtmektedir. kombine etkiler.
Kaza sebepleri arasında görünmeyen veya önlenemeyen etkilerin bu iki kurumun çalışmalarında yeri yoktur. Ancak ülkemizde yapılan çalışmalarda genellikle insan ve çevresel faktörlerin dışında etkilerin de yer alması, eğitim sunumlarımızda veya makalelerimizde sadece bir detay değil, Türkiye’deki iş kazalarına bakış açısını da derinden etkileyen bir hata olduğunu düşünüyorum. Çünkü cezalar ve yasaklarla iş yeri güvenliği kültürü oluşturmaya çalışan bir toplumda bazı iş kazalarının önlenemeyeceği düşüncesi “görünmez kaza” terimini ortaya çıkarmıştır veya kaza önleme hatalarımız kabul edilebilirdir.
İş yerindeki tüm kazalar önlenebilir!
İş güvenliği kültürünü daha iyi bir seviyeye getirmek için akla gelen ilk şey ve Um In Türkiye’de daha güvenli bir çalışma ortamı yaratmak için “kaçınılmaz kaza” kavramını ortadan kaldırmalıyız. Bence burada en büyük görev, çalışanlara iş güvenliği konusunda ilk kez bir şeyler anlatan iş güvenliği uzmanlarına düşüyor. Bunu, kaçınılmaz kaza kavramını eğitim notlarımızdan çıkararak, tüm kazaların önlenebilir olduğu fikrini aktararak ve öngördüğümüz kazaları önlemenin yollarını arayarak yapabiliriz.
Ayrıca bakınız: Emniyet Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığı Kuruluş, Görev Ve Çalışma Yönetmeliği – Memurlar.Net
