Zihaf (bölme): Arapça ve Farsçada uzun hecelerin ölçülerden dolayı kısaltılmasıdır. Aruz onların kusurlarından biridir.
Örnek:
Okuma: Med ne demek edebiyat
Kim olursanız olun zeki ve sadece erkeklerin sevgilisi
Leylis Majnûn Şîrîn’in Eger’i ferhat. (Fuzuli)
Ayrıca bakınız: LYS Edebiyat İçin Hangi Kitaplar Okunmalı? | Konu Anlatımı, Ders Notu
Beyitin ikinci satırındaki leyli Arapça bir kelimedir ve değeri aruza göre iki kapalı hece (- -)’dir. Sözcüğün beyitle vezin uyumlu olması için ikinci hecenin açık olması gerekir. Bu nedenle Leylî’nin ikinci hecesindeki “î” sesi vezneden dolayı “i” değerine kısaltılmış; Bu işlem sonucunda kelimenin ses değeri Aruz veznine göre kapalı ve açık hece (- .) halini almıştır.
Med: ölçü olarak bir buçuk heceden uzun hece. İki uzun hece arasında kısa hece olduğunda kullanılır.
Örnek:
Okuma: Med ne demek edebiyat
diye bağırıyor / bugün kasr-ı/ şeref bir ba / dümdüz gel. – – – / . – – – / . – – – / . – – – O nüşan nü / ş dem ler ha / tırı na şa / geldiği kadar. – – – / . – – – / . – – – / . – – –
İlk soru: Divan şairlerinin bir varlığı en yüksek nitelikleriyle ifade etmek için yaygın olarak kullandıkları kalıplaşmış kelimelere ne diyorsunuz? (1971USS)
A) Manzur B) Mezmur C) Mazmun D) Ayet E)Mazbut
İlk soru Aruz vezni ile yazılmış bir şiir kalıbına uyması için bir heceyi kendi değerinin ötesine uzatarak okumak ne anlama gelir? (1971 Hava Kuvvetleri Üssü)
A) Taktik B) Fasl C) Muhafız D) Zihaf E)Üretim
Ayrıca bakınız: Nasir – Osmanlıca Türkçe Sözlük, lügât, لغت
C) Serbest boyut
Örnek:
Okuma: Med ne demek edebiyat
Sokakta kendi kendime gülümsüyorum
kendi kendime gülümsediğimde
insanların deli olduğumu düşüneceğini düşünüyorum
Ayrıca bakınız: Edebiyat ve Hukuk (Servet-i Fünun) | HukukPolitik
. (Orhan Veli Kanık)
