Đa thức
Đa thức
Tìm nghiệm số cuộc đời là đến với tình yêu
HL
Hà Linh
Đa thức
Thơ
Hà Nội, 2008
TỰA
Có con đường đưa ta ra biển rộng. Có con đường đưa ta lên núi cao. Đồng bằng và rừng rậm cũng là nơi dung chứa vô vàn những con đường. Đường thành thị và đường thôn quê. Đường thẳng và đường cong. Đường lớn và lối mòn. Mỗi con đường có vẻ đẹp riêng.
Thơ cũng có những con đường. Mỗi nhà thơ làm nên một đường thơ cho riêng mình. Một ngày nào đó, trên con đường thơ của mình có ai đó đặt chân. Họ thơm thảo cùng thơ. Họ cay đắng cùng thơ. Họ trầy trật cùng thơ. Và họ thanh thản cùng thơ…
Hà Linh đi nhiều những con đường mặt đất, đường biển, và đường không. Nhưng thơ anh lại chọn con đường không đơn giản. Đoạn thẳng, đoạn cong, đoạn răng cưa gấp khúc. Anh hiểu thơ đơn nghĩa là gì, và anh không muốn thơ đơn nghĩa. Anh hiểu nghiệm số là gì, và anh chọn đa nghiệm, thậm chí là những đa nghiệm ảo. Anh muốn tạo ra những câu thơ đa phức trên cơ sở tư duy toán đa thức? Cũng có thể là như vậy:
“Một đa thức có thể rỗng trong miền thực,
luôn có nghiệm ở một không gian khác”
“Mỗi hạt mưa mang tên giá trị
Lấp đầy trục số xa nhau”
Nghe có vẻ “khô” vậy đó, nhưng trong sự “khô lạnh” ấy lại chứa cả một miền đau của đam mê và mãnh liệt:
Đa thức em – anh có thể rỗng ở nhiều chiều nhưng có nghiệm trong một không gian khác. Tình yêu là miền nghiệm khiêm tốn nhất chứa mọi đáp số cuộc đời. Mỗi lần anh đưa em tìm ẩn số là một lần gần nữa với tình yêu;
Nhiều câu thơ của anh mang tới sự nhói lòng:
“Mỗi lần đảo chiều giết chết một thơ ngây”
“Mỗi ngã ba giết chết một vô tư”
“Mỗi vạt xé rời giết chết một đường cong”
“Chọn một người làm vỡ một miền quên”
Hình như toán học cũng ám ảnh vào cả tư duy hình tượng, chi phối tư duy thơ của anh. Nhưng Hà Linh lại có một hồn thơ lãng mạn bay thoát những mệnh đề toán học. Ấy là lúc ngòi bút của anh hướng về chốn thôn quê vốn được vẽ nên bởi những đường cong tình cảm. Ấy cũng chính là miền vô thức của hồn anh. Vì thế mà nhiều câu thơ của anh khá gợi cảm:
“Gánh chiều đổ ngược vào trời
Đêm trôi cởi gió trắng đồi mê man”
“Vuốt cánh diều ủ vầng trăng tơ lụa
Kéo kén tằm khâu vá khúc dân ca”
Người ta vẫn nói thơ lấy tình làm gốc. Vâng, bởi không có cảm xúc thì không thể thành thơ. Nhưng cảm xúc thơ là một cảm xúc đặc biệt, nó thường mạnh mẽ và bất ngờ, nó dồn nén đến mức bật ra con chữ như mang cả huyết lệ của nhà thơ. Nó làm cho chữ nghĩa “tươi mới”, ẩn chứa sức truyền cảm với tần số mạnh mới hòng mang đến người đọc thông điệp từ tâm hồn thi sĩ. Hà Linh thỉnh thoảng làm được điều đó khi lòng thương cảm của anh nén lại kết thành kỷ niệm đau buồn. Tôi rất phục những câu thơ gan ruột của anh viết về Mẹ khi Mẹ bị liệt chỉ còn lại bàn tay để nói thay lời:
Giờ Mẹ liệt, cô đơn, chỉ bàn tay còn lại
Chỉ còn bàn tay thay lời muốn nói
Thay mắt nhìn con, thay nụ hôn, thay rưng rưng cả đời mỗi lần con chạy lại
Và một chi tiết bất ngờ đã nói hộ tình cảm sâu xa của người con với Mẹ:
Mỗi chuyến đi xa
Quà của con là chiếc bấm móng tay
Là cơ hội cắt rời quá khứ đắng cay để bàn tay xanh ngược ngày tháng cũ
Con giấu nỗi đau vào mỗi lần cắt sửa âm thầm giũa lại giấc mơ xưa.
Những câu thơ tưởng quá đơn sơ lại mang đến một nỗi lòng chân thật nhất. Nó giống như Hà Linh ngoài đời, một Hà Linh giàu yêu thương nhân ái với mọi người, nhưng lại luôn se thắt với chính mình.
Trong mối nhân tình thế thái, anh thường chạnh lòng khi ngẫm về thế sự. Thế sự không ở ngoài những con người có tâm lớn với đời. Và Hà Linh cũng thế chăng khi thơ anh vẫn ray rứt về những trớ trêu thế sự?
“Cọng hoa bùn buông gió thơ, chuông nhạc, giờ rong rêu đáy thùng loa
diễn thuyết”
“Mặc cả với mình bán tháng ngày qua
Giữ cái ghế loay hoay ăn mày dĩ vãng”
“Chiều mua sương
Ngày bán nắng
Sáng nụ cười nợ đọng
Những cái tên trượt giá vẫn còn mang”…
Có lẽ nhờ thế mà thơ anh thoát ra được cơn lũ của sướt mướt thơ tình ỷ eo hoài cổ…
Dù có bài chưa được nhuyễn, nhưng sự cố gắng thoát khỏi cũ mòn là một ý thức đáng trân trọng của người Thơ. Đó là cảm nhận khi đọc “Đa thức” của Hà Linh. Chúc anh tiếp tục con đường không dễ dàng mà thơ đã chọn anh.
Hà Nội, trước thềm năm Sửu.
NGUYỄN TRỌNG TẠO
Bàn tay
Di trú mọi dại khờ của con vào tóc giấu khổ đau sau những nụ cười
di trú vào đêm những quầng đen tức tưởi
giấu ước mơ vào những nén nhang
Mẹ nhẹ nhàng cổ tích chở tháng năm
ảo – thực buồn – vui sóng sánh lời ru chuỗi ngày con thơ bé
di chỉ cuộc đời trên đôi bàn tay Mẹ
Giờ Mẹ liệt, cô đơn, chỉ bàn tay còn lại
chỉ còn bàn tay thay lời muốn nói
thay mắt nhìn con, thay nụ hôn, thay rưng rưng cả đời mỗi lần con chạy lại
niềm tin không chai sạn và lời ru siêu thực hát không lời
Mỗi chuyến đi xa
quà của con là chiếc bấm móng tay
là cơ hội cắt rời quá khứ đắng cay để bàn tay xanh ngược ngày tháng cũ
con giấu nỗi đau vào mỗi lần cắt sửa âm thầm giũa lại giấc mơ xưa.
Chiều trung du
Hoàng hôn say
lướt khướt chiều
vịn mòn con dốc
vịn xiêu vườn chè
Nắng thắp vành nón mang về dấu chân vùi lại đường quê
ngóng người
đợi chờ giấu lửa vào đồi
rạ rơm bó lại cái thời non xanh
Người đi, đi với bình minh
chiều rơi rơi lệch chòng chành Trung du
ừ thì… mòn mịn bây giờ
ngàn xưa đá sỏi ngàn xưa đi về
Tre gai cào gió thẫn thờ xước đau ru khúc vọng chờ
ngày trôi
gánh chiều đổ ngược vào trời
đêm trôi cởi gió trắng đồi mê man
Thu hóa cũ
đợi hóa mòn
dẫu chiều hóa úa
đêm còn trăng treo
Quán thời gian
Dường như ai vừa bán
khúc nhạc xưa đắt hàng
dường như ta vừa trả giá
cánh đồng hoa rạp gió khóc trong mưa
Mặc cả với mình bán tháng ngày qua
giữ cái ghế loay hoay ăn mày dĩ vãng
ngang cửa ai rao bán chân dài thời hoa nắng
ai lên trời ngã giá ngày mai
rồi sẽ quay về quá khứ ở tương lai
rồi lại gặp tương lai nơi quá khứ?
Những phiên chợ lãi thua
Những tượng đài nguyên khôi và mảnh vỡ
Những miếng ngày vá vào đêm vàng võ
chiều mua sương
trưa bán nắng
sáng nụ cười nợ đọng
những cái tên trượt giá vẫn còn mang…
Ngã ba một quán thời gian
dại khờ buôn bán gánh buồn phôi phai
Đa thức
Thời gian nhị phân hai nửa ngày đêm
ta đa thức trộn đen với trắng
mỗi lần đảo chiều giết chết một thơ ngây
Mỗi ngã ba giết chết một vô tư
con đường không tự làm nơi đi, đích đến
những lối mòn không định sẵn chia ly, hò hẹn
Áo khoác lên ta những mảng thiếu thừa
cong với thẳng ghép may thành số phận
mỗi vạt xé rời giết chết một đường cong
Đất thành núi cao để chết một bình minh
sông ra biển giết chết mùa mưa ngọt
không thể chọn thước đo thời đã khuất, chọn một người làm vỡ một miền quên
Có thể buộc vào nhau hai nửa anh – em?
không ngả rẽ, trắng đen, cong vênh, không nghiệm ảo
không giao thừa, ngôn từ không cả thì quá khứ
không bập bênh hai đầu
không nghiệm riêng, miền trời riêng xa lạ
Không lở bồi hai phía dòng sông
không
không
không …
không miền không xác định
Nhưng chọn đâu thiên đường?
quên đâu hiện thực?
đa thức một chiều – giết chết mọi đam mê
Ký ức
Lạc vào cơn mơ … chiều hoàng hôn giát đầy vẩy cá cây cầu pha lê sân ga mặt hồ đám quạ đen đồng hành vô cảm những hàng cây gội tinh muối lặng câm
Lá chen lá mặt trời trượt quỹ đạo khuất xa cây trụi trơ đàn chim theo gió chớp cánh bay đi hoang vắng rừng già chỉ còn ta quay lại sóng âm thầm đáy mắt chảy ngược dòng
Chạm vào mùa đông biết là băng giá chạm vào chia ly thấy mong manh ngọn lửa câu thề ngày xưa em thả lòng hồ giờ chìm đâu chạm đáy băng dày
“Thuỳ dương yêu mến”… “Chiều vắng thanh bình”…” Đỉnh núi Lê Nin” “Cánh đồng Nga” một thời gieo cấy niềm tin xanh tình yêu vàng thắm giờ khuất chiều đăm đắm phía không em
Tiếc mãi mặt hồ xưa giờ không sóng lăn nên chi ta ở lại cánh rừng xưa giờ đã lụi tàn em biết có bao giờ vớt lên được cả lời và nốt nhạc vớt lên từng gương mặt ghép với ngày xưa quá khứ Nước Nga
Chìm vào cơn mơ … chập choạng quạ đêm ta say mèm ngu ngơ chợt thương người xa xứ chiều đông này thêm một đường cày vùi lấp thêm lớp tuyết dày bôi xoá nhạt NGÀY XƯA.
Nối lại lời ru
Sớm mất ông bà
đứt sớm lời ru
nẻo đường quê gần thế hoá xa mờ
một mình mẹ một đàn con nhỏ
điệu ầu ơ chẳng tới được ban mai
Lời mẹ ru chưa lội hết sông dài
câu Kiều cha mới gieo vần thập thững
quá nửa đời giờ ngược về đồng lúa
lau nước mắt Kiều
vuốt cánh diều
ủ vầng trăng tơ lụa
kéo kén tằm khâu vá khúc dân ca
Ngược về nơi đứt gãy lời ru
nối bến sông với con đò ly biệt
chắp cánh cò với chân trời thao thiết
dải hương đồng con hãy vịn mà đi
Lạc
Biết nhau thuở ấy…
bấy giờ buồm còn khát gió
bến chưa có cầu
Thế rồi
thuyền lạc biển sâu
hải âu lạc cánh bạc đầu sóng xô
Tháng năm lạc vỡ thành tro
nỗi chờ thành bọt lạc bờ rong rêu
Gió lạc mùa
nắng lạc chiều
đời rơi giọt nước lạc vào biển đau
Bến nằm
giông bão vò nhàu
ngày về lẻ cánh buồm nâu
lạc mình.
Ghi ta chiều
•
Lay lắt chiều
bản độc tấu cuối ngày
sóng stress đuổi dồn
dạt CÀ PHÊ PHỐ
trượt chân trước nụ hôn tóc nâu dài góc nhỏ
giọt thanh âm dắt díu
ngược về xa
•
Tiếng ghi ta vớt lên từ sâu thẳm ngày xưa
ĐIỆU NHẢY
vòng tay nào từng nối cánh vạc bay giờ thăm thẳm tháng năm dài khuất lấp
Tiếng ghi ta nhặt lên từ con tim ngủ vùi
KHÚC HÁT
cọng hoa bùn buông gió thơ chuông nhạc giờ rong rêu đáy thùng loa diễn thuyết
Tiếng ghi ta u ẩn khói tượng hình
BỨC HOẠ
rợp mi che miền nắng trời xứ lạ giờ nhạt nhoà nham nhở phía nụ cười
Tiếng ghi ta khẽ khàng đêm tre trúc một thời
MÁI ẤM
rạ rơm quê thơm ba mùa lem lấm giờ hoang mục chỉ còn nấm mốc
sau một thời thị hiếu đón đưa
Tiếng ghi ta dội về từ vách núi rừng già
ÁO LÍNH
con đường đỏ ngập chân từng trận đánh, đất nước trong ba lô trời xanh đáy mắt
giờ chỉ còn ngày Tháng 7 ngẹn ngưng
Tiếng ghi ta âm thầm gọi mặn muối cay gừng
NGỌN LỬA
khói bếp dâng, ước mơ bên cửa mở… thành hoang đường giữa phố thị bây giờ.
•
Một ngày
ta mở mắt vấp thanh âm ngược chiều bầm dập
mất những điều không ai đánh cắp
để chiều nay tiếng đàn vớt ta về
vá víu
từ lênh đênh phù du.
Cánh cò chớp trắng
Đừng rằng cứ cỏ là mềm
cứ trăng là tỏ
cứ đêm hẹn thề
Đừng rằng thắm yếm là mê
dễ buộc
dễ cởi
dễ về với nhau
Đừng rằng khéo vịn qua cầu
vịn câu quan họ
đêm thâu vịn người…
Duyên quê mỏng mảnh ai ơi
mong manh hương lúa
cuối trời cỏ may
Giấu lòng một cánh cò bay
đợi ngày chở nắng đổ đầy vai em
chở sao về rắc vào đêm
tuổi thơ đom đóm lượn mềm cơn mơ
Cánh cò chớp trắng nắng quê *
ngàn xưa cổ tích
bây giờ …
riêng em
* Tựa đề một bài viết của Hồ Tĩnh Tâm
Lòng cát
Đất giấu cát trong lòng
mưa cào, biển dập
cái nóng đổ vào tháng năm phồng rỗng
gió cuộn gió
nắng cồn cào, đốt nắng
nên cát thành sóng cát vật vã bờ
Biển trước nhà
núi dựng dốc sau nhà
phía lũ xối, phía triều dâng mặn muội
một đời em muối gội đầu tóc rối
lặng mơ về đôi bờ lụa phù sa
Giá lộn được thời gian về xưa
như đảo ngược chiếc đồng hồ cát
để hồi sinh đất đai một thuở từng dịu mượt
hồi sinh em
bóng cát không lời.
Thu xa
Thu Stockholm
cập kênh
thu Hà Nội
trĩu trên vai áo ba lớp đầu mùa.
Ngâu qua biển ào xuống
cây xoã lá
tim chợt run
da diết Celine Dion.[1]
Anh xa em
lội ngược thời gian giăng mắc
ngày hai bình minh
hai hoàng hôn2
Nỗi nhớ đi tìm…
ngôn từ
sắc màu xưa
cùng bài ca không trở lại
Thu xa…
[1] Nữ ca sĩ nhạc Pop người Pháp – Canada và bài “My heart will go on” đoạt giải Oscar cho bài hát trong phim Titanic.
2 Thời gian Stockholm muộn so với Hà Nội 6 giờ.
Em
Chỉ một lần em vô tình chợt gặp nỗi buồn anh trong khoảng trống không em. Anh – món quà em nhặt được giữa cuộc chơi không trả lại chấp nhận đau một bên hạnh phúc một bên;
Tan trong anh bình yên em hạnh phúc hoá thân bé nhỏ yêu cuộc đời dẫu đêm mộng đổ khi không anh em vẫn khóc hoang vu. Anh không dắt em qua tháng năm như cuộc viễn du chỉ lặng lẽ cuốn em trên dòng sông trí tuệ nâng em bằng sức đẩy của tình yêu;
Đa thức em – anh có thể rỗng ở nhiều chiều nhưng có nghiệm trong một không gian khác. Tình yêu là miền nghiệm khiêm tốn nhất chứa mọi đáp số cuộc đời. Mỗi lần anh đưa em tìm ẩn số là một lần gần nữa với tình yêu;
Em yêu anh bằng cả con tim đổi hiện tại lấy ngày mai hoài vọng chỉ để cân bằng khổ đau và hạnh phúc để không bao giờ lấy nước ao làm mực viết một vần thơ;
Ngày đi xa anh khơi dòng sông chảy theo mình đến tận cùng nỗi nhớ em thành con suối nhỏ tải về anh lá biếc của riêng mình. Nhưng ở đâu có biển cho con sông đêm anh tự biến lòng mình hoá biển âm thầm đọng phù sa muối mặn quê nhà;
Em biết trong anh có một pho tượng đá khiến lòng anh bập bênh nơi xứ lạ cứ lệch về chốn cũ bến xưa. Có phải đá Vọng Phu, Trống Mái, đá Tháp Rùa? Hay là đá em kết từng đêm trắng? hạnh phúc – khổ đau viên nào cũng nặng phía trời xa em đã thành sa thạch bập bênh giữa nước mắt nụ cười;
Em thổi thêm long lanh sương rơi vào mong manh hương sữa thành Hà Nội để phố cũ phiêu diêu thành sóng ảo vỗ về anh giấc mộng xanh xao.
Hoa sữa
Buổi hẹn đầu
giữa hai đứa là hương hoa sữa
khúc xạ đêm Hà Nội ảo hình
đổ sóng không gian gập ghềnh phố tối
lệch thanh âm hụt hẫng lời muốn nói
em thiên thần
đoá đèn vàng ẩn vào lá sẫm xanh
Giờ thì …
hương xưa không còn cất cánh
gãy làm đôi em một nửa vẫy bay đi
nửa kết quả thõng khô ngậm kỷ niệm vào miền cũ kỹ
thườn thượt nhìn xác lá cập kênh hè
lời nói nửa chừng thành hạt rụng lối xưa
không nảy mầm lọt trong khe gạch vỡ
phôi hạt ủ hương sơ chìm cùng phố ngả màu hoá cũ
cùng anh thành cổ tích bây giờ
Nghịch lý Nha Trang
Những tiếc nuối bỏ rơi trên thềm biển
lố nhố
trong cuộc ra đi về với bao la
bờ neo lại mong manh
nỗi thẫn thờ một dải đất võng cong
Nha Trang như cô gái chờ chồng
day dứt ôm những mẩu rơi ngơ ngác
hòn Nội hòn Chồng
hòn Tre hòn Ngoại
rạc rời hóa đá kiễng ra khơi
Những cánh buồm ngày ngày vòng vèo giăng lối
dệt mãi lời ru buồn
tấm lưới xanh ngả màu cũ muộn
không vớt được về hy vọng ở cuối trời
Em đã vá liền đất với trời
ở mãi nơi anh khuất bóng
nhưng núi không chạy tới biển khơi gió lộng chân trời không về nơi em đứng ngóng
phù phiếm cuộc chờ Nha Trang
Cuộc rượt đuổi Đất – Nước qua triệu triệu năm
từ đỉnh non nhào ra biển rộng
trượt giữa âm dương – đất bất động và dòng sông sôi động
giữa mất còn muôn thuở chơ vơ
Sông miệt mài mát – xa đất đá
chẳng dịu cơn đau bên lở bên bồi
chẳng làm tắt bài chia ly giữa đi và ở lại
đục đỏ phù sa
Ta đến Nha Trang
ngắt một sợi gió
gói một vạt chiều
khuấy thất vọng tan trong Pặc xỉu
mắt chải rối tóc dừa
câu thơ rách vá cánh buồm vỡ rạn
lặng gom mình giữa nghịch lý tím Nha Trang.
Mai mối hoàng hôn
Em đưa bạn đến với Thày
gõ vào hoàng hôn xin làm mai mối
quấy như trò, cũng đến thời lắng lại
Thày đừng cô đơn hoá đá nữa,
bây giờ …
Ngày xưa Thày mắc toán vào thơ
đọc định lý bằng những câu lục bát
khắc lên bảng cả cầu vồng câu hát
những đường cong cung bậc tình yêu
Phương trình bậc n thấm từ sách sang em
cuộc sống đã lột từng nghiệm ảo
em trèo qua đường Sin chao đảo
bụi phấn vẫn rơi giáo án ngày xưa
Lũ trẻ lớn lên, vào đời, Thày mai mối
cô đi đã lâu, xin Thày đừng ngồi lại
hãy để một lần, em mai mối cuộc đời Thày *
* Và xin kính chúc Thày Nguyễn Gia Tường hạnh phúc.
Sông nhớ
Nỗi nhớ âm thầm khâu vá tháng năm dòng sông xưa dệt mãi miền thăm thẳm
mũi chèo thêu thuỷ ba bồng bềnh đỏ
khoác mỏng manh lời ru, lời ru…
Một gánh đêm dâu biếc thẫn thờ một gánh nắng lúa non xanh vờn vã
một gánh thề bến trăng thơi thả một gánh mơ trắng cánh cò sông
Nước mải đi, sông chỉ quấn quanh làng
biển bạc đầu, sông vẫn thời con gái
người đi rồi có bao giờ ngoái lại ai gánh bốn mùa đổ xuống chân cầu
Đem đợi chờ giấu lặng đáy sâu
ngàn năm đi, bờ vẫn còn say sóng
còn ngây ngô thả lá xuống dòng
Biển đêm
Em đi rồi
bão cuối mùa tan về rừng nhiệt đới
còn mình anh ngồi lại
biển nhọc nhoài
ôm tan nát những cánh buồm gãy đổ
Hải âu rã mình kêu khản cổ
và đêm nhem nhuốc, sóng luyênh loang
Tại mình hẹn nhau những đêm không trăng
yêu nhau giữa mặn mòi đồng muối
để bây giờ tiếc nuối
em quay mình bỏ đêm tối ra đi
Sau chia ly
biển đêm nhỏ bé
khoảng cách không xa quá nỗi buồn
sóng đổ bờ
trắng đầu lời ru muộn
cát âm thầm nhầu nhĩ với dã tràng
ĐÊM cách NGÀY một khoảng em vừa có – nay không
xa như ngày xưa u tịch
mắt môi nào thoáng đã thành cổ tích
ĐI cách VỀ một khoảng chờ vô định
tà áo em đâu phải cánh chim mùa
Biển bơ phờ trút vào lòng rạn vỡ
cơn đau tràn biển hoá không bờ.
Hát rong
Tiếng hát phố
không tắm trong ánh sáng đèn màu
không vút bay tràng vỗ tay ngút ngát
từng giọt đàn loang vết lê trên đất
micro treo ngực
amply cõng sau lưng
đàn ôm lòng
thằng bé xách thùng loa phía trước
Thanh âm trong ngực người què quặt
qua mắt sâu phát quang phổ vào chiều
bảy nốt phiêu diêu, bảy sắc khổ, bảy bậc thời gian
nén từng câu tròn méo
mảnh âm rơi tan nát dưới lốp xe
Ca từ vọng lên từ tầm cao gạch vỉa hè lát phố
tôi gập người đặt đồng lẻ hứng giọt đàn
chợt nhói cao tầng tiếc nuối ước mơ
tầng đục trầm nặng nề chặn đồng xu bụi lấm
ngẩng lên nhìn một quãng phố rỗng âm.
Trước em
Bây giờ lối anh về
đâu như ngày xưa ngập ngừng ven những chiều hò hẹn
đường đã cũ
chân đã quen
hanh khô cảm nhận
ngày tháng mòn hai vệt đường ray…
Chỉ còn đêm
sương thu buốt trên tay
hương hoa sữa mắc giăng theo gió
thân xác cóc chẳng thoát thành hoàng tử
xù xì gai gói ghém ký ức xưa …
Thôi
khuất nẻo triền sông nào êm ả
đôi bờ xa mom đá kiễng trông nhau
ngơ ngác phố
đỏ chiều chim báo bão
lối mòn vàng trải lá tiễn thu đi
Giờ …
quăn queo chong chóng giấu vào khuya
lặng lẽ quay theo gió ngày tháng cũ
thời gian hoá đa chiều
thế giới thì không phẳng
lồi lõm buồn vui, thương nhớ lệch pha
Cánh chim chiều chạng vạng trước hiên nhà
mùa lá đỏ ép mình trong trang vở
cung đàn biến âm
ca từ rơi vỡ
mùa hoa anh chẳng ngát đến giờ
Có thể anh đơn giản, ngu ngơ
muốn uống hết nỗi đợi chờ của biển
muốn trả tròn bầu sữa em đã khuyết… *
* Tặng Liên
Cây bàng thời gian
Không vươn cành lên theo nắng gọi
bàng góc phố xoã mình
che nắng chói
chia tầng làm đòn gánh
gánh thời gian
Những đứa trẻ đi ngang
những ông già đi ngang
rồi Mùa Thu đi ngang lá trút vàng mặt đất
Anh đã qua năm tháng khó khăn
giá cả như lau lách lên ngất ngưởng
đơn tìm việc chạy đi bốn hướng
một bàn tay em nắm
một bàn tay em xoè
Giờ tất cả đã qua
Mùa Thu gọi lá
cái vẫy cuối cùng đã rơi về cội
bàng trơ trụi
nắng rải đầy ngõ lối
chỉ còn em ở lại
chia với bàng
lặng lẽ gánh thời gian
Nén nhang
Anh ạ !
Em bây giờ đã có hai con
Chồng sau cũng là bộ đội
Nhà bốn tầng, Nghi Tàm, ven Hồ Tây, bốn mùa mát rượi
Các cháu có ô tô
Anh ạ !
Hạnh phúc thật đầy
Mẹ già cười móm mém mỗi ngày
Các cháu xinh như sen búp hé
Chồng yêu em như một thời trai trẻ
Hà Nội mình cũng đẹp hơn nhiều
Anh ơi !
Chúng mình cưới nhau mới được nửa năm
Anh lên đường
rồi năm sau anh mất
Chờ mười năm mới nhận tin đau xót
Không tìm thấy mộ anh
Mười lăm năm nuôi bố mẹ thay anh đêm vẫn khóc thầm
Tiễn bố mẹ đi…
Em mới sang đò
Tất cả những gì em có bây giờ
Cũng là của anh, người lặng lẽ đứng trong khung nhỏ
Xin chia anh niềm vui và nỗi đau như xé
Nén nhang này em vẫn đợi anh về *
* Kính tặng Chị Nhung
Ở rừng
Ở rừng
đếm tuổi rưng rưng
ăn gian ngày tháng
lá đổi mùa, áo ai một màu xanh mãi
Ở rừng
nắng hóa mong manh
suối gập mình giấu cuộc về vào rong rêu đá cổ
lũ chim bói hy vọng trong chùm quả
tha hạt tới mênh mông
Ở rừng
đêm thả mơ rông
sáng vén mây đặt chân xuống đất
ngày gieo cấy ước mơ xanh vào đồi đỏ rực
chiều ngả vàng trên ngực
dắt theo về chiếc bóng hoàng hôn
Ở rừng
nhân giống cô đơn
mưa nguồn vỗ núi suối nguồn đổ cơn
Ở rừng
ở với ngày xưa
cuốc trồng cổ tích đợi mùa ngày mai
Ở rừng
chải chuốt với ai
khuôn mặt cây đã ngàn năm tuổi
gió cửa hang ru mòn đá cuội
ai bón tuổi mình xanh lại góc cây già
Trăng lu
Em rót chén này
xin ly biệt Anh
tượng hóa vôi trong tim người khác
cây đàn dạo nhầm bản nhạc…
Tìm đâu dấu ấn ngày xưa
giờ gió ngậm hương hoa lạ
sóng biển chảy vào hang đá
không còn dập dềnh bến bờ em
Anh như hải âu kiếm mồi
xõa cánh theo buồm
con tàu bẻ ghi nhầm nơi ga đến
Anh đã quên em đắp tượng đợi chờ
quên em vùi đêm dài vào mắt
em uống cho những gì còn, mất
cho một định nghĩa chia phôi
Sau cơn mưa đá rữa vôi rồi
đất khép lại vào lòng bùn vữa
môi ngậm lại nụ cười khô nẻ
lòng ôm lòng
kín một nấm mồ
Chén này mời biển hát ru
Biển say
con sóng thẹn thò
bãi giăng
thôi đành
ngã xuống triều dâng
mặn lòng em uống cả vầng trăng lu.
Trách biển
Sông dốc lòng đổ nguồn ra biển
chỉ gửi vào bờ chút lắng phù sa
biển trào lên
đêm đêm nênh nổi
liếm từng viên cát
rã rời
Bờ đã lui nhường biển cả chân trời
chịu nát mình thành cát vàng biển gối
gặp vách núi biển chồm lên
sóng dội
chọc khoét nỗi đau hang động
vô hình
Lòng biển sâu chứa vô vạn sinh linh
sao giữ mãi một cánh buồm nhỏ bé
biển quá tham hút lệ em thành bể
từ ngày anh biệt đi
Phố đêm
Phố đêm
trả cho chiều tất cả thế giới ngày
những thước phim đã hết
áo Sac-lơ* trút ra phủ dày mặt đất
chất thải đen sau cuộc ngày cháy rụi
chút tiếc nuối
sương khóc vùi ngọn cỏ
một mình ta ngồi vẽ khói lắt lay
Cơn ngủ ngã vào đầu lũ trẻ đánh giày
xe rác cuối liêu xiêu trong góc
cuốc xe đêm cõng chân dài oằn oèo da tóc
chuông chùa xa buông thõng dọc lối mòn
Thế giới xoay chiều đảo cực lệch trăng non
ta thành nhà ngoại cảm
lặng câm
mù
lênh đênh cùng di hài quá vãng
cái động khựng dừng
cái tĩnh đi xa
Tháp nhọn khuất đi lụp xụp hiện ra
tiếng nhạc rơi trong cà phê
nhọn đau nỗi đắng
trường hấp dẫn hình như quá loãng
để xác với hồn bay ngược chênh chao
ánh sáng ngày đi thẳng
đêm cong veo
võng xiêu trong từ trường lời ru mẹ
phố rất trẻ đêm thì không trẻ
lặng lẽ đầu thai vào những điệu hò
lặng lẽ dấu sao vào gối lũ trẻ thơ
đêm xoá màu
mặc những vàng thau
tự xử trong cuộc chơi với lửa
cây cọ tàn tro
càng xoá càng tô đen khát thèm tiếc nuối…
Thôi !
mặc bạc mã khoe long lanh với bụi
tự níu mình trước gió nghĩa trang khô
Đêm giữa em và anh xa như lời hứa
vạch dưới mắt anh nửa phía tối vầng trăng
* Vua hề
Ảo vọng giao thừa
Chất nỗi buồn lên con đò số phận
lênh đênh chưa cập đến bờ
vùi mơ mộng đáy tháng năm giá buốt
gió tái tê xé xước giao thừa
Gửi email cuộc chờ theo bước chân qua
sợi thời gian giãn duỗi mùa ngóng đợi
tựa gốc chò ru mình còn trẻ dại
nhụy hương rừng hoài rụng đã trắng đầu
Soi vào đêm thâu
ngọn nến nhỏ cố hồng hào góc khuất
trước ban mai mảnh gương nào nhợt nhạt
sau tầng tầng gương mặt vẫn là ai?
Khoảng xa
Một khoảng xa
vùi trong phố cổ
ta tìm nhau
bóc lá chiếc bánh đau
Hà Nội ơi
bóng ngả mỗi chiều
Tháp Rùa xòa mình dính ta vào rêu phong thuở trước
hàng lộc vừng thả hoa vào nỗi đau cằn gốc
lá sấu rụng vàng vĩnh biệt mùa thu
gió xác xao tìm mãi dấu hẹn hò
Hà Nội ơi
mỗi bước chân qua
viên gạch cũ cập kênh
nửa quá khứ nửa tương lai bập bềnh quanh hiện tại
ai dính vào cốm xanh, vào siêu thị mac-nơ-canh ngây dại
ta phân thân giữa rốc với chuông chùa
Hà Nội ơi
mỗi chuyến đi xa
ta lắng ngược tầng tầng khảo cổ
gặp thanh gươm một thời quàng ngực gió
gót chân người đi vẽ một dáng Rồng
Hà Nội ơi
dang ngực ôm sông
cuồn cuộn phù sa hòa tim ta đỏ máu
bồi mịn màng sau thượng nguồn giông bão
thành phố kiễng mình ngóng phía thời gian
Ta tìm ta – miếng lê gô khuyết rạn
trong khoảng xa lặng lẽ dưới chân Người
Chiều đỏ
Ngày xưa hoa gạo rất trắng
chỉ tại em giấu vào đó thẹn thùng
chăn trâu nướng khoai giấu lửa rơm góc đồng gió lựng
đôi môi hé giấu son thầm giấu nhuỵ
anh giấu ước mơ…
Anh đi xa
cây thắp đèn đỏ chiều ngác ngơ
lửa lã chã rơi đầy lối ngõ
màu hoa cũ gió thì rất lạ
hẹn ước rớt đâu để gió hanh hao
Bây giờ nơi anh không có ráng chiều
chẳng có mùa đông
tiếc nuối chi nữa màu hoa nắng
anh hút theo những tà áo trắng
đèn thành đô chói loá…
xoá lối về
Một mình em khêu những đêm khuya
ngọn nến nghẹn ngào trút mình theo nắng
đốt cạn đêm
cạn tháng năm
đợi hoa lại trắng
để trả lại em chiều xưa đỏ thẹn thùng
Khúc họa Tháng Mười
Trót yêu mùa lá rụng, nắng trong
hồn ta cùng Thu trên con tàu khuất dần góc phố
mái ngói liêu xiêu căn phòng xưa bóng ai ngồi với bài thơ dang dở
câu cuối cùng như thể chiếc lá vàng còn vẫy níu Thu
Thôi đừng ru
“Thu đi dài năm tháng…”
thời gian nào nấn níu mãi trên tay
con tàu đi có bao giờ trở lại
mang khuất nắng rơi với một bóng hình Thu
Ta ở lại cùng ai hoá cũ
góc phố nào ai đó cũng chong đèn
câu thơ nào bập bênh cùng thơ ta lệch pha lỗi hẹn
để heo may trượt mãi phía cuối trời
Biết là em thổi vào gió trĩu lời
biết là ta cháy lòng vào nắng ấm
Hà Nội vàng lên co gần mà sao không thể gặp
để Tháng Mười hút nẻo phía heo may.*
* Tặng N
Và mùa đông
Xa thêm một chút
một chút thêm nghiêng
là đã lệch sang Đông
em như vầng trời nghiêng đêm lạnh cứng
heo may tràn phía anh xa
Sợi dây buộc hai đứa
hóa ra
rất co giãn và đầy nghịch lý
bếp lửa vắng nhau, thuốc không nhả khói
nỗi cô đơn đợi sẵn trên đời
Ngày mùa Đông có nửa đêm rơi
đêm mùa Đông có nửa ngày ngơ ngác
đất chỉ còn nửa mặt trời đi lạc
xích đạo vô hình
cách biệt rượu và men
Và mùa Đông
những ngọn gió mềm
cả ba chiều tuyềnh toàng, buốt xước
lộc non tận chân trời xa lắc
mùa Đông lạnh ướt chốn hẹn hò.
Anh sợ
Em quay lại
túi thời gian lộn ngược
rơi ra quá khứ
anh bỗng sợ, biết đâu, có thể
chạm vào em chạm lại nỗi đau xưa
hòn đá thời gian trong ngực anh rêu phủ
sợ lại mềm những khoảng rỗng đêm dài
Sợ buột mồm câu hát nguôi ngoai
lệch chênh vênh
nốt đàn lạc phím
Nắng đã xế bên kia đồi úa tím
anh sợ mình lại ngược dốc trở về
viên cuội này đập không kịp đam mê
Em trở về xuất bản những lãng quên
con chữ cũ hiện ra từ bản kẽm
nỗi sợ không màu loang thành mực tím
anh lại ngu ngơ vụng dại học trò
Sợ một mình trơ trọi lối xưa
sợ Ngày Xưa lạc vào giữa chợ
sợ nỗi đau thêm một lần hoá giá
giữa tro tàn, cuội đá biết về đâu
Gọi chiều
Chiều ơi
chiều ơi
chiểu ơi!
gọi trời vời vợi
gọi người hoang vu
Rừng sâu giam nhốt gió thu
núi cao chi để cầm tù giữa mây
Đông đâu
lạnh đã giăng dày
khói chiều cõng nắng lả ngày vào thung
Thôi thì…
đã đến với rừng
cô đơn như nấm dửng dưng không mùa
giấc mơ xưa gửi ngày xưa
hồng hào khúc xạ vào bờ xanh rêu
trong veo suối
gột trong veo đôi bàn tay với gánh chiều chỏng trơ
ban mai thuở ấy…
bây giờ gửi người cho nhẹ quảy thơ cuối đời
Ngậm ngùi hạt nắng đã rơi vào đêm lay lắt thắp lời ru rao
Tiếng ai gọi lệch cả chiều
xô ta ngơ ngác
xô nhàu cả đêm
Bước mùa Thu
Và thu về ngơ ngác đầu cành
gió rụng mãi xuống đường
run rẩy
nắng rơi mãi xanh xao
thức dậy
quá khứ lên xạc xào
mòn mỏi
còn điều chi gieo xuống tháng ngày
Lối thu về khai quật rãnh cày
mắt rơi hút tới hai chiều
hoang ải
ước mơ lăn cánh đồng không hình hài sỏi cuội
bước chân Thu vấp cuộc chờ cỏ đợi
bước ta về vấp vụng dại
ngày xưa
Ai khuất qua về với xanh rêu
để khoảng thu lặng chênh chao
mắt bão
di chỉ những ngả rẽ mặt nhàu
Mưa qua mắt chảy vào lòng
nham thạch
trầm tích ở lòng hồ
câu hát
và vần thơ hoá đá phía đợi chờ
Và thu về ngăn ngắt phố xa
xô đẩy mãi cập kênh
quên nhớ
ta chôn xuống để dành
ngã ba
cuộc đợi chờ của lá…
Mà đi
Mục lục
| Lời tựa | 5 | |
|
1. |
Bàn tay | 10 |
|
2. |
Chiều Trung Du | 12 |
|
3. |
Quán Thời gian | 14 |
|
4. |
Đa Thức | 16 |
|
5. |
Ký ức | 18 |
|
6. |
Nối lại lời ru | 20 |
|
7. |
Lạc | 22 |
|
8. |
Ghi ta chiều | 23 |
|
9. |
Cánh cò chớp trắng | 26 |
|
10. |
Lòng cát | 28 |
|
11. |
Thu xa | 30 |
|
12. |
Em | 32 |
|
13. |
Hoa Sữa | 34 |
|
14. |
Nghịch lý Nha Trang | 35 |
|
15. |
Mai mối hoàng hôn | 38 |
|
16. |
Sông nhớ | 39 |
|
17. |
Biển đêm | 40 |
|
18. |
Hát rong | 42 |
|
19. |
Trước em | 44 |
|
20. |
Cây bàng thời gian | 46 |
|
21. |
Nén nhang | 48 |
|
22. |
Ở rừng | 50 |
|
23. |
Trăng lu | 52 |
|
24. |
Trách biển | 54 |
|
25. |
Phố đêm | 55 |
|
26. |
Ảo vọng giao thừa | 58 |
|
27. |
Khoảng xa | 59 |
|
28. |
Chiều đỏ | 62 |
|
29. |
Khúc hoạ Tháng Mười | 64 |
|
30. |
Và mùa Đông | 66 |
|
31. |
Anh sợ | 68 |
|
32. |
Gọi chiều | 70 |
|
33. |
Bước mùa Thu | 72 |
Đa thức
Thơ Hà Linh
*
Nhà xuất bản Hội Nhà văn
65 Nguyễn Du – Hà Nội
Tel & Fax: 38222135
E-mail: nxbhoinhavan@hn.vnn.vn
Chịu trách nhiệm xuất bản:
Trung Trung Đỉnh
Biên tập: Tạ Duy Anh
Trình bày: Linh Nga
Bìa: Văn Sáng
Sửa bản in: Bạch Minh
In 1000 cuốn, khổ 19×19 cm, tại Công ty in Thủy lợi.
Giấy đăng ký KHXB số 1161-2008/CXB/18-75/HNV.
Quyết định xuất bản số: 801/QĐ-NXB HNV, ngày 31-12-2008
In và nộp lưu chiểu Quý I/2009
Nguồn: Hà Linh. Đa thức. Nhà xuất bản Hội Nhà văn,2009
Tweet This
Share on Facebook
RSS Feed
